24T 122021
Cập nhật
Không tính bón phân cho thời kỳ xoài nằm ở vườn ươm, từ lúc xuất vườn, việc bón phân, chăm sóc xoài được chia ra 3 giai đoạn:
* Đào hố, bón phân, đặt bầu.
* Thời kỳ tạo tán (KTCB).
* Thời kỳ kinh doanh (mang quả).
a) Đào hố, bón phân: Tùy từng vùng có cách đào hố khác nhau.
* Đào hố ở vùng đất bằng, có mạch nước ngầm thấp (trên 100 cm) đào kích thước 80 x80 x80 cm.
* Đào hố ở vùng đất thấp, có mạch nước ngầm nông (trên 50 cm) cần lên líp, đắp ụ (mô) cao khoảng 30-40 cm, đường kính chân 1000-1200 cm. Khi trồng đào hố giữa ụ có đường kính 60 và sâu 60 cm.
* Đào hố ở vùng đồi cao, mạch nước ngầm sâu, người ta thường làm bồn rộng 2 m, sâu 30 cm và giữa bồn có một mô đất như ở cách 2, sau đó cho các xác hữu cơ chất đầy xung quanh chân mô. Khi trồng đào hố chính giữa như cách 2.
Mật độ trồng tùy giống xoài. Có thể 6 x 6 m, 6 x 4 m hoặc 5 x 4 m, có mật độ tương đương 300-400 cây/ha.
Liều lượng phân bón cũng tùy vùng:
* Ở miền Bắc mỗi hố bón 50 kg phân hữu cơ hoai mục, tương ứng 15-30 tấn/ha và trộn vào phân hữu cơ khoảng 1,5 kg lân nung chảy Lâm Thao hay supe lân Lâm Thao, tương ứng 450-600 kg/ha (70-100 P2O5). Tất cả trộn đều với đất mặt, bỏ vào hố, lấp đất.
* Ở miền Nam mỗi hố thường bón 10-20 kg phân hữu cơ hoai mục, bình quân 15 kg, tương ứng 4,5-6,0 tấn/ha và trộn với khoảng 200 g NPK-S 16-16-8+6S tương ứng 60-80 kg/ha và bón thêm 10-20 g regent/gốc để diệt khuẩn. Tất cả trộn với đất mặt rồi mới lấp đầy hố.
* Ở những vùng đất chua mỗi hố còn bón thêm 0,5 kg vôi bột/hố, tương ứng 150-200 kg/ha để khử chua.
Các loại phân bón cho vào hố được ủ ít nhất 1 tháng mới được đặt bầu trồng.
b) Bón phân cho giai đoạn cây xoài chưa mang quả (trước 3 năm tuổi-Kiến thiết cơ bản)
Tùy theo điều kiện khí hậu, đất đai, tập quán canh tác ở mỗi vùng có cách sử dụng phân khác nhau:
Ở miền Bắc mỗi năm thường bón 2 đợt:
* Đợt 1: Tháng 3-4 với liều lượng 0,5-0,6 kg/cây loại phân hỗn hợp NPK-S 13-13-13+4S, tương ứng 160-220 kg/ha. Bón theo hình chiếu tán cây, theo hình vành khăn, sâu 10-15 cm. Bón xong lấp đất, tưới nước và phủ rác hoặc rơm rạ.
* Đợt 2: Tháng 8 với liều lượng khoảng 50 kg phân hữu cơ hoai mục cho 1 gốc, tương ứng 15-20 tấn/ha, trộn với khoảng 0,5-0,8 kg NPK-S 13-13-13+4S, trung bình là 0,7 kg, tương ứng 190-260 kg/ha. Bón theo hình chiếu tán, đào rãnh sâu 10-15 cm, bỏ phân, lấp đất, tưới nước đủ ẩm, nếu không có mưa.
Ở các tỉnh miền Nam thường bón đến 5-6 đợt/năm. Năm thứ nhất thường khuyến cáo hòa vào nước để tưới, từ năm thứ hai thì bón theo hình chiếu tán, đào rãnh xung quanh. Liều lượng phân bón giới thiệu ở bảng 1.
Bảng 1. Liều lượng phân bón NPK-S 13-13-13+4S cho xoài trong năm ở thời kỳ KTCB (*)
|
Tuổi cây
|
NPK-S 13-13-13+4S (kg/cây)
|
|
|
1
|
0,55-0,60
|
165-180
|
|
2
|
1,08-1,20
|
325-360
|
|
3
|
1,70-1,80
|
510-540
|
* Phân hữu cơ bón khoảng 30 kg/gốc, tương ứng 10-12 tấn/ha.
c) Bón phân cho giai đoạn kinh doanh (mang quả)
Số đợt bón và tháng bón trong năm ở các tỉnh miền Bắc và các tỉnh miền Nam, do điều kiện khí hậu và đất đai, có sự khác nhau. ở miền Bắc thường bón 3 đợt, ở miền Nam 4 đợt. Nhưng có một thống nhất chung là đợt bón sau thu hoạch cần bón đậm: toàn bộ phân hữu cơ, 50-60% đạm và lân, 40-50% kali. Liều lượng, thời kỳ và tỉ lệ bón phân vô cơ trong năm (bảng 2).
Bảng 2. Liều lượng bón các loại phân bón cho xoài theo tuổi (*)
|
Tuổi cây
|
NPK-S 13-13-13+4S (kg/cây)
|
|
|
4-5
|
2,2-2,4
|
660-720
|
|
6-7
|
2,6-2,8
|
780-840
|
|
8-9
|
3,1-3,3
|
930-990
|
|
>10
|
3,8-4,0
|
1150-1200
|
* Phân hữu cơ từ 30-50 kg/cây, bình quân 40 kg/cây.
Ngoài phân bón rễ (bón rễ), xoài cần dùng phân bón lá phun vào các thời kỳ: sau thu hoạch (mới nhú mầm non); khi ra đài khoảng 10 cm; sau kết trái 1-2 tháng. Liều lượng, phương pháp phun theo sự hướng dẫn của các hãng sản xuất.
Bảng 3. Thời kỳ, tháng và tỉ lệ bón các loại phân trong năm
ở 2 miền Bắc và Nam (*)
|
Thời kỳ
|
Tháng bón
|
Phân đạm
|
Phân lân
|
Phân kali
|
||||
|
|
Bắc
|
Nam
|
Bắc
|
Nam
|
Bắc
|
Nam
|
Bắc
|
Nam
|
|
Sau thu hoạch
Thúc hoa
Tăng đậu quả
Tăng khối lượng quả
|
8-9
0
3-4
5-6
|
9
11
2-3
4-5
|
50
0
30
20
|
60
0
20
20
|
50
0
50
0
|
60
40
0
0
|
80
0
0
20
|
40
30
15
15
|
Một số cách bón phân khác
Bón phân: Công thức bón phân cho cây xoài thay đổi tùy theo điều kiện đất, tuổi cây, sản lượng thu hoạch vụ trước và giai đoạn phát triển của cây. Cần cung cấp đủ và cân đối các nguyên tố dinh dưỡng cho cây trồng.
Tưới đẫm cho cây sau mỗi lần bón phân. Ngoài phân bón cũng cần bón thêm vôi cho đất nhất là những nơi đất có pH thấp, lượng vôi từ 5-8 tạ/ha/năm. Bón vôi vào cuối mùa nắng, rải vôi đều trên mặt đất sau đó cày đất bên ngoài tán cây sâu 20-25 cm cho vôi phân tán đều vào tầng mặt. Xới nhẹ sâu đến 5-7 cm bên trong tán cây.
Các nguyên tố vi lượng như: Kẽm, bo, mangan, molipđen, đồng phải được cung cấp hằng năm cho cây dưới dạng phun qua lá 4 lần/năm:
- Lần 1: Sau khi thu hoạch, khi đợt chồi mới phát sinh và thành thục, lá đã chuyển sang xanh đậm.
- Lần 2: Khi cây đã ra hoa đều, phát hoa dài 10 cm.
- Lần 3 và 4: 1 và 2 tháng sau khi đậu trái.
Nồng độ dung dịch phun không quá 0,5%.